Brussel

Geschiedenis van Brussel

Brussel kent een lange en interessante geschiedenis.

Geschiedenis van Brussel

De geschiedenis van de Lage Landen is Brussel eerder een laatkomer. De plek lag wel op de handelsweg Brugge-Keulen en de brug over de Zenne was van vitaal belang, maar of er in de 12de-13de eeuw reeds een belangrijk stedelijke kern was, is niet zeker. Brussel maakte deel uit van het graafschap Ukkel in het hertogdom Brabant, waar Leuven de belangrijkste stad was. De hertogen van Brabant hadden echter een burcht in de benedenstad van Brussel, en in de 12de-13de eeuw verlegde ze hun residentie naar de bovenstad.

Brussel profiteerde tijdens de Bourgondische periode van de onrust in Vlaanderen en werd een van de Bourgondische hofsteden, naast Brugge en Dijon. Dat gaf aanleiding tot een bloei van de luxe-industrie, van kunsten en wetenschappen. Na de dood van Margaretha van Oostenrijk (1530) werden de nieuwe centrale instellingen van Mechele naar Brussel verplaatst. Ca. 1550 was Brussel de nieuwe hoofdstad van de Nederlanden. Tijdens de Tachtigjarige Oorlog was de stad zeker niet Spaansgezind; er waren vele protestanten. Maar Parma nam de stad in en verbond haar opnieuw met Spanje. Tijdens de 17de en 18de eeuw was Brussel het administratieve centrum van de Zuidelijke Nederlanden.

In 1695 werd de stad platgebrand door de Fransen onder maarschalk De Villeroy, maar herstelde zich op fenomenale wijze, getuige de Grote Markt en de gildenhuizen. Ook tijdens de Franse en Hollandse tijd was Brussel het centrum van het land en werd aldus hoofdstad van het Onafhankelijke België in 1830. Dank zij het straffe centrale gezag van de unitaire staat België was ook alle politieke, economische en financiële macht te Brussel gevestigd. Brussel is van oorsprong een Vlaamse stad. De geleidelijke verfransing is te wijten aan de macht van het Frans in de 18de en 19de eeuw als cultuur- en administratieve taal.

De Franstalige Belgische staat van 1830 droeg veel bij tot het versterken van deze tendens. In 1840 was er nog een grote meerderheid van Vlamingen te Brussel; honderd vijftig jaar later is dat nog maar 15 %. Officieel is Brussel een tweetalige stad wat de overheid betreft. Dat het Vlaamse gewest Brussel tot hoofdstad koos, was eerder een politieke daad dan een op de realiteit berustende stap.